Monetair Beleid

3. Geld scheppen

Als de inflatie te laag is, kun je de rente verlagen. Maar als de rente al (nagenoeg) nul is, kun je de rente niet meer verlagen.
Sinds kort hanteert de ECB daarom een nieuw instrument. In de VS en Japan gebeurde het al langer en nu dus ook bij ons: De geldpers aanzetten.
Geldscheppende instellingen hebben de mogelijkheid om meer geld in omloop te brengen. DNB en de andere centrale banken laten biljetten drukken, maar met de digitale geldpers groeit de geldhoeveelheid pas echt.

Het werkt als volgt: De centrale banken in de eurozone kopen enorme hoeveelheden staatsobligaties van financiële instellingen, die daardoor meer geld in kas hebben om uit te lenen. Bedrijven en consumenten kunnen meer lenen en uitgeven. De economie moet daardoor gaan groeien en de bestedingsimpuls moet de inflatie laten oplopen. Het geld daarvoor creëren de centrale banken uit het niets. Een centrale bank heeft een ongelimiteerde hoeveelheden euro’s ter beschikking.
Over de effecten van deze zogenoemde ‘kwantitatieve verruiming’ van de geldhoeveelheid zijn economen echter niet altijd eensgezind. De rente staat laag, dus lenen is al aantrekkelijk. Gaan consumenten wel extra lenen en uitgeven? Zien bedrijven wel mogelijkheden om te investeren?
Het extra geld blijft mogelijk bij de banken hangen, zonder dat het in de economie vloeit. De ECB kan de vraag naar krediet door bedrijven natuurlijk niet beïnvloeden. Of bedrijven willen investeren, hangt af van de kansen die ze zien en dat baseren ze bijvoorbeeld op de toestand van nieuwe markten en technologieën.

Werk in tweetallen.
Neem beide vijf tot tien minuten de tijd om je in te lezen.

Zoek informatie over het geldschepbeleid van de ECB en argumenten waarom het wel of niet zou werken.
Check je bron. Wie zegt het, met welke motieven? Hoe betrouwbaar is je bron? Zijn het feiten of meningen?
Kies beide een van de twee zienswijzen:

  1. Het scheppen van geld zal de inflatie opstuwen richting het gewenste niveau.
  2. Het scheppen van geld heeft nauwelijks effect op de inflatie.

Noteer argumenten en ga vervolgens met elkaar in discussie.
Laat elkaar uit praten en reageer op elkaar. Probeer een gezamenlijk standpunt te vinden.
Wat denken jullie samen dat het effect van geld scheppen zal zijn op de inflatie?

Deel de conclusies met de klas.