Opdrachten
Wat zijn de kosten (investeringen in infrastructuur en organisatie) en de baten (toerisme, reclame-inkomsten, imago, geluk, verbeterde faciliteiten) van een sportevenement of sportwedstrijd?
Denk hierbij ook aan de kosten en baten die pas enige tijd na het evenement duidelijk worden.
© Shutterstock
Je kunt onderscheid maken tussen sportief, politiek, economisch en sociaal (plezier en geluk) succes. Eenduidige antwoorden zijn er meestal niet. Zorg dus vooral dat je je eigen gedachtegang duidelijk beschrijft en dat je de oorzaak-gevolg-relaties die je ziet, voldoende onderbouwt.
Vermeld bij alle antwoorden ook duidelijk welke bronnen je hebt gebruikt.
Opdracht 1 - Kosten
Om een mondiaal sportevenement te mogen organiseren, moet een stad een voorstel (bid) presenteren en ook een begroting opstellen.
Dat financiële plaatje wordt vaak te rooskleurig voorgesteld. Volgens wetenschappers uit Oxford vielen de Olympische Spelen tussen 1960 en 2016 gemiddeld 156 procent duurder uit dan geschetst. Ook het WK is vaak duurder dan begroot. Dan heeft Parijs het met een overschrijding van ‘slechts’ 25% best goed gedaan in 2024.
a. Onderzoek de kosten van de organisatie van één van de volgende evenementen:
- Olympische Spelen Tokyo (2021)
- Olympische Spelen Beijing (2022)
- WK voetbal Qatar (2022)
- EK voetbal Duitsland (2024)
- WK voetbal Canada, VS en Mexico (2026)
- Olympische Spelen Los Angeles (2028)
Hoeveel hadden of hebben ze begroot voor de kosten?
(Dus niet de daadwerkelijke kosten.)
© Shutterstock
b. Onderzoek vervolgens waar het geld aan is/wordt besteed.
Benoem minimaal één afgebakend project of categorie. Bijvoorbeeld de bouw van stadions of (spoor)wegen.
c. Critici benadrukken dat de kosten van dergelijke evenementen vaak onderschat worden en dus duurder uitvallen.
- Als je een evenement uit het verleden hebt onderzocht: hoeveel procent hoger (of lager) zijn de kosten uitgevallen?
- Als je een toekomstig evenement hebt onderzocht: welke kostenpost heeft volgens jou de grootste kans om duurder uit te vallen, en waarom?
Opdracht 2 - (Toekomstige) baten
De Amerikaanse organisatie van de F1-race in Austin (Texas) claimt dat het evenement in de periode tussen 2012 en 2015 een positieve economische impact had op de lokale economie van 2,8 miljard dollar.
De overheid van Azerbeidzjan investeert fors in de GP van Bakoe. Elke editie kost dollar. Al met al levert de GP er jaarlijks hooguit 2 miljoen dollar aan ticketomzet op. Maar de regering van Azerbeidzjan rekent veel mee in de berekening van de baten en ziet het als een feest voor het hele volk.
Als Nederland het WK voetbal zou willen organiseren, zouden de benodigde infrastructuur en accommodaties een van de grootste kostenposten zijn. Maar als je die faciliteiten en infrastructuur ook na het evenement goed kunt gebruiken, kan het de investering waard zijn. Kan dus ook tegenvallen. De Braziliaanse stad Manaus heeft nu een nieuw stadion voor 47.000 toeschouwers, terwijl er daar bij een doorsneevoetbalwedstrijd hooguit 1.500 bezoekers komen kijken. Ter vergelijking: Stel dat Nederland, samen met België in 2018 het WK voetbal had mogen organiseren, dan had bijvoorbeeld het stadion in Heerenveen uitgebreid moeten worden naar 44.000 plekken. In het seizoen 2023-2024 zaten er gemiddeld 21.648 toeschouwers per wedstrijd in het stadion. Was die uitbreiding dan een goede investering geweest?
Onderzoek een van de investeringen die je bij opdracht 1 gevonden hebt en analyseer of die volgens jou voldoende hergebruikt (kunnen gaan) worden.
Opdracht 3 - De waarde van een topsporter
De beste voetballers, basketballers en honkballers van de wereld verdienen enorme salarissen en clubs betalen miljoenen om de spelers te kopen. Waar halen ze dat geld vandaan? De sportwereld is een business. Bedrijven (clubs) weten doorgaans heel goed wat ze doen, en dus ook welke transferbedragen en salarissen ze kunnen betalen.
Kies een wereldberoemde topsporter en onderzoek hoeveel hij of zij verdient en waar dat geld vandaan komt.
© Shutterstock
Opdracht 4 - De balans opmaken
Voor de organisatie van mondiale sportevenementen maak je vooraf een maatschappelijke kosten-batenanalyse (mkba). Dat geeft inzicht in de haalbaarheid ervan, maar het blijft een bestuurlijke afweging of je het evenement daadwerkelijk wilt organiseren. De overheid draagt namelijk vaak een fors deel bij.
a. Beschrijf wat we verstaan onder een maatschappelijke kosten-batenanalyse. Zoek eventueel op internet naar voorbeelden.
b. Tientallen mensen zijn maanden bezig met zulke analyses. De effecten zijn complex en divers en het zijn er vooral heel veel. Achteraf is het iets makkelijker om te bepalen of het evenement een succes was of niet. Nederland heeft al talloze grote sportevenementen georganiseerd.
Zoek op internet naar een sportevenement dat in Nederland georganiseerd is en maak een maatschappelijke kosten-batenanalyse. Met andere woorden, wat heeft het evenement gebracht en was dat volgens jou de investering waard?
c. Wat denk jij? Kies één van onderstaande evenementen en beantwoord de vraag.
- Zullen de Olympische Winterspelen van 2026 in Milaan economisch succesvol zijn? Motiveer je antwoord.
- Zal het WK voetbal van 2026 in de VS, Canada en Mexico economisch succesvol zijn? Motiveer je antwoord.
- Zullen de Olympische Zomerspelen van 2028 in Los Angeles economisch succesvol zijn? Motiveer je antwoord.